TỦY RĂNG LÀ GÌ ? TẠI SAO LẠI ĐAU RĂNG ?
Tủy răng là gì?
Ở một răng lành mạnh bình thường , tủy răng là một mô liên kết đặc biệt, nhiều mạch máu và dây thần kinh, nằm trong hốc tủy, được bao quanh bởi mô cứng của răng ( men và ngà răng ). Tủy răng có chức năng "cảm nhận" cảm giác "đau", khi có các kích thích tác động lên răng như :chấn thương, nóng, lạnh, hóa chất...( thí dụ khi uống nước đá, răng có cảm giác ê buốt ) và tham gia vào việc nuôi dưỡng và sửa chữa ngà răng, góp phần duy trì sự sống và lành mạnh của răng.
Tủy răng nằm trong hốc tủy được bảo vệ bởi men răng và ngà răng. Tuy nhiên, tủy răng vẫn có thể bị tổn thương do : sâu răng, chấn thương khớp cắn, bệnh lý vùng miệng,....
Trong đó, bệnh sâu răng và vi khuẩn trong miệng được xem như là nguyên nhân chủ yếu làm tổn thương tủy răng. Tiến trình của bệnh sâu răng diễn ra trong thời gian dài, sẽ phá hủy men răng và ngà răng .Nếu như quá trình sâu răng này không được ngăn chặn kịp thời ( bằng biện pháp trám răng, thay đổi thói quen vệ sinh răng...) thì mô răng sẽ tiếp tục bị phá hủy càng nhanh nhiều,lỗ sâu tiến sát tới tủy.
Tại Sao Lại Đau Răng?
Khi lỗ sâu càng tiến gần đến tủy, mở đường cho các vi khuẩn "tấn công" tủy răng . Lúc đó tủy răng sẽ bị nhiễm trùng, gây ra tình trạng viêm tủy ( tủy bị tổn thương). Tùy theo mức độ viêm mà bệnh nhân sẽ có có cảm giác sưng, đau khác nhau, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh :
+ Mức độ nhẹ: người bệnh có cảm giác đau nhẹ thoáng qua, rồi biến mất khi kích thích không còn và có khả năng hồi phục nếu như loại bỏ được nguyên nhân gây viêm . Dạng viêm này chủ yếu là do sâu răng ,nhưng cũng có thể do nguyên nhân khác như mòn cổ răng, nứt răng, các thủ thuật chữa răng....
+Nặng hơn: Người bệnh tự nhiên xuất hiện từng cơn đau dữ dội, đau đến chảy nước mắt khi thức ăn lọt vào lỗ sâu hay uống nước lạnh; đau lan ra các răng kế cận. Hết cơn, người bệnh lại bình thường. Nếu có mủ, người bệnh đau dữ dội hơn, đau giật như mạch đập, như gõ trống trong tai, răng đau có cảm giác lung lay nhẹ và trồi cao hơn các răng khác.
Nội nha la gì
Nội nha có nghĩa là bên trong răng, phương pháp nội nha, lấy tủy hay lấy gân máu bị tổn thương là phương pháp điều trị đi sâu vào bên trong ống tủy để chữa răng khi bị viêm tủy, tủy chết và khi răng bị nhiễm trùng chóp răng. Khác với trám chữa răng thông thường là chỉ trám bên ngoài và chưa đụng vào tủy bên trong. Theo từ gọi của dân gian là lấy gân máu, nhưng không đơn giản như tên gọi mà kỹ thuật nội nha phải cần nhiều giai đoạn phức tạp, đòi hỏi trang thiết bị tiên tiến và đội ngũ bác sỉ nhiều kinh nghiệm
Những răng nào cần phải nội nha:
- Răng đã sâu đến tủy gây đau nhức, hoặc răng đã trám nhưng đáy xoang gần buồng tủy gây kích thích tủy.
- Răng bị chấn thương làm chết thủy
- Răng chết tủy do sâu răng hay nhiều nguyên nhân khác.
- Răng đã có nhiễm trùng chóp như áp xe (abcess), lổ dò chảy mũ, nang chân răng
- Một số răng nghiêng lệch hay dị dạng mà cần làm mão hay trụ cầu trong phục hình răng.
Khi nào thì cần điều trỉ tủy răng:
Nếu không thật sự cần thiết thì không nên lấy tủy răng.
Thông thường những răng đã lấy tủy sẽ không còn được khỏe và rắn chắc như những răng còn tủy.
Do vậy, việc lấy tuỷ sẽ được Bác sỹ kiểm tra và cân nhắc trước khi quyết định điều trị.
1. Dấu chứng đầu tiên khi nghĩ đến việc lấy tủy răng là ĐAU:
• Bị đau hoặc nhói khi nhai.
• Nhạy cảm với thức ăn nóng và lạnh.
• Sâu răng nặng hoặc chấn thương gây áp-xe (nhiễm trùng) trong xương.
2. Những dấu hiệu này thường xuất phát từ những nguyên nhân:
• Có thể do sâu răng làm nhiễm trùng tủy, có triệu chứng như: Đau nhức dữ dội, sưng, răng lung lay.
• Có thể do chấn thương, do tai nạn, gẫy răng lộ tủy hoặc do chấn thương khớp cắn.
• Viêm khớp răng.
• Tủy bị hoại tử (tủy chết lâu ngày).
Những công nghệ hiện đại giúp cho kỹ thuật nội nha được chính xác.
• Máy định vị chóp gốc răng 3D
• Bộ dụng cụ chuyên dụng 3D
• Máy X quang - hình ảnh 3D
Các bước làm:
Răng có thể được gây tê nếu cần để hạn chế đau do những phần mô tủy còn sống sót.
Bước 1. Mở tủy: Bác sĩ dùng mũi khoan tạo đường vào từ bề mặt răng đến buồng tủy, lấy sạch mô răng sâu.
Bước 2. Sửa soạn ống tủy: Bác sĩ dùng các bộ dụng cụ nhỏ chuyên biệt gọi là các trâm nội nha để nạo sạch các vụn tủy còn sót và dũa thuôn rộng ống tủy giúp việc trám bít sau này được thực hiện dễ dàng và chuẩn xác.
Phim X-quang thường được sử dụng để kiểm soát chiều dài ống tủy được sửa soạn tốt, không vượt quá phần chóp chân răng.
Bước 3. Trám bít ống tủy:
Một côn gutta percha chính được đặt vào ống tủy có kích thước và chiều dài bằng với trâm nội nha được sử dụng để sửa soạn ống tủy ở giai đoạn trên. Côn được dán dính vào thành ống tủy bằng một loại xi măng lỏng đặc biệt.
Sau đó các côn phụ được lèn thêm vào cho đầy kín các ống tủy.
Giai đoạn này có thể được kiểm tra lại bằng phim X-quang để đảm bảo hệ thống ống tủy được trám đủ chiều dài và khít sát.
Điều trị tủy thường hoàn tất trong một hoặc nhiều lần hẹn tùy trường hợp, phụ thuộc vào sự phức tạp của hệ thống ống tủy và mức độ nhiễm trùng tủy. Tiến trình lấy tủy và trám bít ống tủy thường không đau nhưng cũng thể có cảm giác khó chịu trong khi điều trị.
